Hoe kunnen finance professionals bijdragen aan échte waardecreatie bij bedrijven?
Door: Jeppe Kleyngeld
Het thema van FM Dag zat in 2023 dicht op de kern van het financiële vakgebied. Waardecreatie, wat verstaan we eronder, hoe creëer je het en hoe hou je het vast?
De eerste spreker van het event, dat door ruim 300 financieel directeuren werd bezocht, is de lezers van FM welbekend: Leo van de Voort is CFO, dwarsdenker, auteur en consultant. Als adviseur van private equity-bedrijven, is hij betrokken bij het van de beurs halen van bedrijven omdat zij te weinig waarde creëren. “Focus on value? Was het maar waar”, begon de expert in waardecreatie.
Net zoals in zijn boek (met co-auteur Leen Paape) ‘Exit Fantoomtrots’ (2022) geeft Leo van de Voort bestuurders van bedrijven er ook graag ‘live’ van langs wanneer die zelfgenoegzaam zijn en niet bezig zijn het maximale uit hun bedrijven te halen. “Als je het zelf niet doet, klopt er wel een barbaar op de poort om het voor je te doen”, aldus Leo van de Voort.
Een voorbeeld is het in 2004 van de beurs geplukte Vendex KBB. Het warenhuis werd gekocht door een consortium onder leiding van investeringsmaatschappij KKR die al het vastgoed binnen enkele jaren van de hand deed en daarna de losse formules stuk voor stuk doorverkocht. Dit leverde de investeerder zo’n drie miljard dollar netto op, stelde Van de Voort. “Waarom lukte het de board niet om de onderliggende waarde te verzilveren?” Bedrijven die de komende tijd mogelijk op de korrel worden genomen door private equity zijn Philips, Unilever, Ahold Delhaize en – net als in 2017 – AkzoNobel.
Het probleem is volgens de waarde-expert dat bestuurders niet op de hoogte zijn van de omvang van hun asset base en ook hun echte cost-of-capital niet kennen. Ook zijn ze niet vertrouwd met het denken in reële opties. Wel zijn vertrouwd met denken over boekhoudkundige winsten (ipv cashflow) en met het benchmarken van hun bedrijf met sectorgenoten. De uitdaging voor bestuurders is volgens Van de Voort om de barbaren te verslaan. “Bij ASML in Veldhoven staat niemand op de stoep die het beter denkt te kunnen. Kortom, word je eigen barbaar en haal de echte waarde uit je organisatie.”
Voorstellingsvermogen, moed en realisatiekracht
Amber Overbosch, CFO Community Manager bij Sijthoff Media, haalde het net op bij aandeelhouders over de stelling van Leo. Een reactie was de casus Unilever waar een gedreven CEO, Paul Polman, volop aan de slag ging met waardecreatie, maar toch met een overnamepoging door activistische aandeelhouders te maken kreeg in 2017. Volgens Van de Voort zagen de aandeelhouders bij Unilever wel dat er van alles ging gebeuren, maar helaas geen dingen die zouden leiden tot positieve kasstromen.
Overbosch vroeg ook enkele CFO’s naar hun mening en die waren met name benieuwd naar hoe ze als bestuurders de waarde van hun bedrijf kunnen ‘unlocken’. Hier zijn drie dingen voor nodig, stelde Van de Voort: voorstellingsvermogen, moed en realisatiekracht. “Die eerste gaat over het kunnen voorstellen van een nieuwe toekomst. Zoals DSM die tijdig besefte dat ze niet in bulkchemie actief konden blijven, maar moesten omschakelen naar de life sciences. Dat soort inzichten zijn schaars. Die andere twee, moed en realisatiekracht, zijn helemaal dun gezaaid bij de Nederlandse beursbedrijven.”
De eerste spreker van FM Dag 2023 is Leo van de Voort
Foto: FM.nl
Kostenmanagement en HR als bron van waardecreatie
Twee andere facetten van waardecreatie kwamen ook aan bod. De eerste was kostenmanagement. Want zeker, je moet aan de topline werken om de barbaren buiten de poort te houden, maar kostenbeheersing moet je niet verwaarlozen. “80 procent van de kosten van je bedrijf zijn core kosten en 20 procent non-core kosten. Met name bij die non-core kosten valt veel te halen”, aldus Van de Voort. Enkele categorieën die de financieel expert noemde zijn facilitaire dienstverlening, ICT, financiële dienstverlening, uitbestede diensten en supply chain management. “Maar wordt dit geen race naar de bodem?”, wilde Overbosch weten die namens de maatschappij als stakeholder sprak.
“Een scherpe vraag”, gaf Van de Voort toe. Hij stelde dat dit het alleen het geval is wanneer je het als korte termijnbeslissing benadert gedreven door hijgerige korte termijn rendementsdenkers. “Als je naar de middellange termijn kijkt, wil je je keten zo organiseren dat je leveranciers bijdragen aan het optimaliseren van jouw positie en het creëren van waarde en profiteren zij daar ook van. Je wilt ze niet uitknijpen, want dat gaat ten koste van je waardecreatie. Maar wat scherper onderhandelen kan vaak wel.”
Het derde venster op waarde dat Van de Voort besprak was de waarde van mensen. Wanneer je immers je talent optimaal weet aan te boren kan dat de productiviteit flink omhoog brengen. Hiervoor is het noodzakelijk om finance en HR in verbinding te brengen. “Dit valt nog niet mee, want finance vindt HR een kostenpost en HR vindt finance een businesscase, maar als we dit doorbreken kunnen we als financieel managers flink meer waarde toevoegen.” Reden voor het voorstel van Amber Overbosch om de term Human Resources te wijzigen in Human Equity. Van de Voort voelde er wel wat voor.
Lees:
Venster op waarde – van Leo van de Voort
Exit Fantoomtrots – van Leo van de Voort en Leen Paape
Risicovreugde – van Leo van de Voort en Rob Fijlstra
Artikel door Jeppe Kleyngeld gepubliceerd op: FM.nl
