Innovatie is een noodzakelijke pijler onder voortdurend succes – stilstaan is uiteindelijk achteruitgaan, zeker in ondernemingswaarde omdat het toekomstige kasstromen neerwaarts drukt. Het vergt focus en de moed uitdagingen op een nieuwe manier te zien. En het vergt ook de moed daarin stevig te verbinden met cruciale partijen in de keten.
Er moet een soort DNA voor dit soort ecosystemen worden ontwikkeld. Belangrijk daarin zijn: waarde-uitwisseling; gedeelde capaciteiten (vooral interoperabele systemen); diversiteit in partners; en een raamwerk voor samenwerking (‘rules of engagement’).
Het gaat uiteindelijk om losse, flexibele netwerken van organisaties en instellingen die samen innoveren richting nieuwe producten, diensten of technologie, om kennis en vaardigheden te ontwikkelen of een klantervaring te realiseren. Dit soort ecosystemen kunnen veranderen al naar gelang de behoefte, de lengte van een project, kunnen ad hoc of structureel zijn, in de loop van een project veranderen van samenstelling. Dit soort ecosystemen ontstaan dus meer dan dat ze worden georganiseerd, maar als ze zijn ontstaan moeten ze worden ‘bestuurd’.
En daarmee ben je er nog niet. Om optimaal te presteren, moet dit ecosysteem voortdurend beheerd worden, moet gemeten en gemonitord worden wat de opbrengsten zijn, zodat je ook structureel kunt leren en verbeteren. Want een dergelijk ecosysteem is geen statisch gegeven, het is en zal voortdurend in ontwikkeling blijven al naar gelang de behoeften van de organisaties en eventuele partners.
En dat is toch nog maar de helft van het verhaal…
Europese onderzoekers (waaronder zeker ook Nederlandse) worden vaak geprezen om de snelheid en efficiency waarmee nieuwe geneesmiddelen worden ontwikkeld; echter, het cashen ervan vindt vaak door Amerikaanse beleggers plaats. Daar zitten de écht grote investeerders met échte kennis van zaken en met écht appetite voor risicovolle verdienmodellen – noem het een ‘eco-systeem’. Het draait om investeerders die biotechbedrijven op waarde (!) weten te schatten. Er is een grote afzetmarkt, een goede toezichthouder, analisten die deze bedrijven daadwerkelijk kunnen doorgronden en een beurs waarop veel in biotech aandelen wordt gehandeld.
Europa kent een totaal versnipperde markt voor financiering van onderzoek, testen en het markt klaarmaken van medicijnen. En bij gebrek aan enthousiaste investeerders wagen vele onderzoekers de oversteek – pas binnen een efficiënte markt kunnen innovatieve bedrijven waarde realiseren.
Een voorbeeld is Bluebird Bio voor gentherapie. Zowel aan het begin als het einde van de gentherapie keten is het moeilijk om in de EU op waarde geschat te worden; eerst inderdaad meer de investeerders om onderzoek te starten en helemaal tot klinische onderzoeken te komen én aan het einde na marktauthorisatie ook zorgverzekeraars/payers om het vergoed te krijgen. En dus:
‘Citing the challenges of achieving appropriate value recognition and market access for its blood disorder treatment called Zynteglo, Bluebird president Andrew Obenshain called the situation ‘untenable for a small innovative company at this time.’ And: ‘European players have not yet evolved their approach to gene therapy in a way that can recognize the innovation and the expected life-long benefit of these products’, according to Obenshain. In April, Bluebird said that it had pulled Zynteglo from the German market after failing to come to an agreement on its price.
‘There is an element of the European system that’s frankly broken,” CEO Nick Leschly said in a conference call with analysts.
And they left for the USA.’.
Gepubliceerd op FM.nl 26 juni 2023
Door Leo van de Voort – hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en co-auteur van de boeken R&D Investeringen: optie op waardecreatie, en Risicovreugde en Thomas van de Voort, PhD-kandidaat Innovatiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht.
